Konu : Mantıkta kaplamsal tanım denilen bir kavram
vardır . Öznenin herhangi bir tür tanımını yaparken yeni bir bilgi vermeyecek
şekilde bir tanım yapılırsa , bunun adı mantıkta kaplamsal tanım olmaktadır .
Buna totoloji de denilebilir . Örneğin “ A , A ‘ dır . “ şeklindeki bir tanım
bu kalıba uyar . “ Su , sudur . “ , “ Hava , havadır . “ dersek bunu anlatmış
olabiliriz .
MANTIĞIN İÇİNDEKİ KİŞİ
Mantık , kişilerin doğru düşünme yetenekleriyle
alakalı bir konudur . Mantık olmadan düşünme kurallarına ulaşamayız . Mantık ,
insana ait zihni verileri kullanarak doğru düşünmeye dair bilgi ve sonuç ortaya
koyan bir bilgi dalıdır .
Mantığın tanım yapma konusunda verdiği veriler şöyle
söylenebilir : Tanım , bildiri kipinden
ifadelerdir . Bir yargı bildirirler . Bazen tanımlar , içerikleri itibariyle
bize yeni bir bilgi vermeyebilirler .
“ Ahmet , Faruk değildir . “ demek bize bir bilgi
verir . Çünkü ifadede aradaki fark anlatılıyor . Ancak kimi zaman ifadeler çok
farklı şeyleri anlatmazlar . Zaten bilinen şeyler hakkında o şeyin anlamının
tekrarıdır bu ifadeler . Mesela “ Ahmet , Ahmet ‘ tir . “ ya da “ Türkiye ,
Türkiye ‘ dir . “ ifadeleri bize yeni bir ifade sunmazlar . Aksine zaten
bilinen bir kavramı tekrarı olarak önümüzde dururlar .
“ Kamyon , kamyondur . “ , “ Ilık hava , ılık
havadır . “ gibi ifadelerde de aynı durum anlatılmaktadır .
Tanımların içerisinde işte bu tür tanımlara “ kaplamsal
tanım “ denilir . Bu tür tanımlar bizim o andaki bilgi verme isteğimizi
yansıtırlar .
Tür tanımı , genel bir kavramın alt tabakasında bulunan başka bir
kavrama dair özellik belirtmektir . Yani bu konuda olduğu gibi “ A , A ‘ dır .
“ dersek bir kavramı başka bir nitelikle belirtmeye çalışmış olabiliriz . Ancak
burada farklı bir bilgi verilmiyor . Nitelik aynı .
Bazen yaptığımız bir iyiliğin büyüğünün ve küçüğünün olmadığını
anlatmak için “ İyilik , iyiliktir . “ deriz . Yani yapılan iş aynı durumu
tekrar etmek demektir .
Kaplamsal tanım , mantık içerisinde bu şekilde tanımlanırken
matematikte de geçen bir terim de bu kavram için kullanılabilir : Totoloji
.
Benim görüşüm şudur : “ Mantığın kullanım alanları içerisinde felsefe
geniş yer tutuyor . Felsefeyi yaparken nesnelliği veri olarak almak gerekiyor .
Bilimin verilerini felsefe için bir temel olarak kullanmak en önemli konu
olarak karşımızda duruyor . Bu gün itibariyle mantık , doğru düşünme ile ilgili
kuralları oluşturan bir disiplindir . Mantığı kullanırken kendi yaşantımızı
düzene sokmayı amaçlamaktayız . Mantık , bilime yardım eden bir bilgi dalıdır .
Yaşamımızda yaşanan teknik gelişmelerin mantıkla çok sıkı bir ilgisi bulunuyor
. Mantık her türlü bilimin anlayışına yardım eden bir teknik konudur . Bunu
anlamak her bilim insanı için önemli bir konudur . “
20/10/09
E – postam : dussunce@yahoo.com
Yazan : Tarık Tümlü adlı bir deli .
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder